Reef tips · Plankton & stabiliteit

Wat is plankton – en waarom is het zo goed voor jouw zeewateraquarium?

Vraag elke succesvolle reefer naar het geheim achter een stabiel, kleurrijk en gezond rifaquarium… en je hoort bijna altijd hetzelfde: plankton. Maar wat is plankton nu eigenlijk precies? En waarom maakt het zo’n groot verschil – van nano-aquaria tot grote SPS-systemen?

🌊 Basis van de voedselketen

🌱 Fytoplankton & zoöplankton uitgelegd

📉 Helpt NO₃/PO₄ stabiliseren

✨ Meer kleur, groei & poliepactie

👉 Direct naar BioBlend (dagelijkse mix) Bekijk alle planktonsoorten

In deze gids ontdek je:

Wat plankton precies is (fytoplankton vs. zoöplankton)
Waarom élk zeewateraquarium baat heeft bij plankton
Hoe plankton helpt om NO₃ en PO₄ stabiel te houden
Welke soorten je bij ReefBucket vindt – en waarvoor ze ideaal zijn
Hoeveel en wanneer je moet doseren (met vuistregels per type bak)
De meest gemaakte fouten – en hoe je ze voorkomt

Wat is plankton eigenlijk?

Plankton is een verzamelnaam voor microscopisch kleine organismen die in het water zweven en zich niet actief tegen de stroming in kunnen verplaatsen. In de oceaan vormt plankton de absolute basis van de voedselketen. Zonder plankton geen vissen, geen koralen, geen rif – zo simpel is het.

We delen plankton grofweg in twee hoofdgroepen:

1. Fytoplankton (plantachtig plankton)

Fytoplankton zijn microscopische algen die via fotosynthese licht omzetten in energie. Ze produceren zuurstof en nemen nitraat (NO₃) en fosfaat (PO₄) op. In jouw aquarium vormen ze de eerste schakel van de voedselketen.

Fytoplankton bij ReefBucket:

Nanochloropsis (NanoShot) – extreem stevig, rijk aan EPA, ideaal voor nutriëntverwerking en basisvoeding van microfauna.
Synechococcus – rijk aan carotenoïden, perfect voor kleurversterking en voeding voor jonge copepoden.
Isochrysis galbana – zeer hoog in DHA, dé gouden standaard voor het kweken van copepoden en gevoelige planktoneters.
Tetraselmis suecica – grotere, beweeglijke groene alg met chlorofyl A+B, krachtige voeding voor pods, larven en LPS-koralen.
BioBlend – ReefBucket’s eigen mix van Nanochloropsis en Synechococcus voor dagelijks gebruik en systeemstabiliteit.

Zoöplankton

2. Zoöplankton (dierlijk plankton)

Zoöplankton bestaat uit kleine diertjes, zoals rotiferen, copepoden en larvale stadia van kreeftachtigen en vissen. Ze eten fytoplankton en worden op hun beurt weer gegeten door koralen, vissen en filterende dieren.

In een gezond aquarium leeft een heel universum aan zoöplankton tussen je stenen en in het zand. Vooral copepoden zijn belangrijk:

Voedsel voor mandarijnvissen, wrasses en kieskeurige eters
Helpen detritus en biofilm op te ruimen
Werken concurrerend tegen dinoflagellaten en probleemorganismen

Tip: door dagelijks fytoplankton te doseren, voed je indirect jouw pods. Meer pods = meer natuurlijk levend voer in je bak.

Waarom is plankton onmisbaar in een zeewateraquarium?

In de oceaan wordt plankton continu aangevoerd. In jouw aquarium niet. Zonder actieve toevoeging van plankton wordt het systeem al snel te steriel, met gevolgen als:

Langzame of stagnerende koraalgroei
Fletse kleuren bij SPS en LPS
Lage biodiversiteit in zand en steen
Instabiele NO₃/PO₄-waarden
Minder natuurlijke voeding voor vissen en pods

Door regelmatig levend plankton te doseren, voeg je een cruciale natuurlijke component toe die in bijna elk aquarium ontbreekt. Het verschil zie je vaak binnen enkele weken terug in poliepextensie, kleur en de algemene “levendigheid” van de bak.

9 redenen waarom plankton een gamechanger is

1️⃣ Stabiliseert NO₃ en PO₄

Fytoplankton neemt stikstof (NO₃) en fosfor (PO₄) op om te groeien. Het werkt als een biologische spons voor nutriënten. In plaats van storende algen op glas en steen, bind je nutriënten in microalgen die worden opgegeten door pods, koralen en filterdieren.

Veel ReefBucket-gebruikers merken bij dagelijks doseren van BioBlend en/of NanoShot dat:

NO₃ minder snel piekt
PO₄ niet meer “onmeetbaar laag” wordt
de algemene balans veel rustiger wordt

2️⃣ Voedt copepoden – pods voeden jouw rif

Copepoden eten fytoplankton, vooral Isochrysis en Tetraselmis .

Topvoer voor mandarijnvissen en wrasses
Opruimers van detritus en biofilm
Natuurlijke concurrenten van dino’s

3️⃣ Snellere groei & diepere kleur

Koralen halen niet al hun energie uit licht. Een groot deel komt uit heterotrofe voeding – dus het vangen van deeltjes zoals plankton.

Synechococcus – rijk aan carotenoïden → kleurboost.
Tetraselmis – triggert sterke feeding response bij LPS/SPS.
Isochrysis – DHA-rijk voor weefselopbouw.

4️⃣ Betere pH-stabiliteit

Tijdens fotosynthese neemt fytoplankton CO₂ op. Vooral als je plankton (of een plankton-rijk refugium) omgekeerd aan je hoofdlampen belicht, helpt dat om pH-schommelingen te dempen.

5️⃣ Steun voor sponsen & filterdieren

Sponsen, veerwormen, kleine mosseltjes, ascidiën – ze leven van microdeeltjes. Zonder constante toevoer van plankton kwijnen ze langzaam weg. Met dagelijks plankton:

blijven sponsen groeien i.p.v. verdwijnen
komen filterwormen en microfauna tot bloei
wordt je rif zichtbaar “rijker”

6️⃣ Goud waard in nano-aquaria

Klein volume = grote schommelingen. Plankton helpt als biologische demper door nutriënten in een cyclische voedselketen te brengen, in plaats van piek → crash.

7️⃣ Natuurlijke tegenkracht voor dino’s

Systemen met weinig microleven en extreem lage nutriënten zijn gevoelig voor dinoflagellaten. Door actief plankton én pods te voeden, verhoog je de biodiversiteit – en daarmee de concurrentie om licht en nutriënten.

8️⃣ Op termijn helderder water

Het klinkt tegenstrijdig, maar systemen met veel microleven zijn vaak helderder. Plankton wordt opgegeten, omgezet in biomassa en via een gezonde bacteriële cyclus afgebroken. Minder los zwevende troep, meer gecontroleerde biologie.

9️⃣ Je bak voelt meer als een écht rif

Meer leven, meer microscopische interacties, meer natuurlijke dynamiek. Rifbakken die dagelijks met plankton gevoed worden, ogen simpelweg voller, natuurlijker en “levendiger”.

Welke planktonsoort gebruik je wanneer?

Elke soort heeft zijn eigen sterke punten. Door slim te combineren, bouw je een breed en robuust voedselspectrum op.

Planktonsoort	Belangrijkste eigenschappen	Ideaal voor
Nanochloropsis (NanoShot)	Zeer stevige cel, rijk aan EPA, uitstekende nutriëntenbinder	Basisstabiliteit, NO₃/PO₄-controle, algemene microfauna
Synechococcus	Rijk aan carotenoïden, fijne celgrootte	Kleurversterking koralen, jonge pods, vislarven
Isochrysis galbana	DHA-rijk, zeer goed verteerbaar	Copepoden, gevoelige planktoneters, mandarijnvissen
Tetraselmis suecica	Chlorofyl A+B, beweeglijk, hoge energiewaarde, grotere cel	Pods, LPS/SPS feeding response, larven, refugiums
BioBlend	Mix van Nanochloropsis + Synechococcus	Dagelijkse dosering, systeemstabiliteit, algemene voeding

Hoeveel en wanneer plankton doseren?

Vuistregel voor verse planktonproducten (zoals BioBlend, Isochrysis, Tetraselmis):
➜ 25–50 ml per 100 liter per dag

Begin aan de lage kant (±25 ml/100L) bij lichte bezetting of nano’s en bouw rustig op richting ±50 ml/100L bij rijk bezette, plankton-hongerige systemen (fragbakken, NPS, zware LPS-bakken).

Gemengd rif (SPS/LPS)
± 25–35 ml / 100L per dag

Frag- / NPS-systeem
± 35–50 ml / 100L per dag

Nano (≤ 100L)
Schaal dezelfde range (bijv. 10–20 ml per dag bij 40–80L)

Gebruik je een geconcentreerd product zoals NanoShot ? Dan heb je ongeveer de helft van het volume nodig. Volg daarbij altijd het detailadvies op de productpagina en bouw dosering geleidelijk op terwijl je jouw NO₃/PO₄-waarden en koraalreactie opvolgt.

Beste doseringsmomenten

1–2 uur na het doven van de hoofdverlichting – koralen staan dan vaak extra “in vangmodus”.
In refugiums kun je doseren wanneer het refugiumlicht aangaat, zodat fytoplankton maximaal kan groeien.
Wil je gericht pods kweken? Doseer Isochrysis en Tetraselmis in kleine porties, meerdere keren per dag.

Veelgemaakte fouten bij planktongebruik

❌ Dit wil je vermijden:

Te weinig regelmaat: één keer per week een scheut werkt niet. Plankton is het krachtigst bij dagelijkse, consistente dosering.
Alles wegfiltreren: zware mechanische filtratie (filterwatten, rollermat) direct na doseren haalt veel plankton uit het water. Zet dit tijdelijk zachter of uit rond je doseringsmoment.
Onrealistische verwachtingen: plankton is géén tovermiddel. Het is een fundamentele bouwsteen, geen noodrem. Basiszaken (flow, verlichting, stabiliteit, nutriënten) moeten ook kloppen.
Extreem vervuilde systemen: eerst oorzaak en filtratie aanpakken. Plankton gebruik je dan als ondersteuning, niet als “plakband” achteraf.

Aanbevolen planktonproducten van ReefBucket

BioBlend – dagelijkse allround mix

Combi van Nanochloropsis + Synechococcus. Perfect voor dagelijks gebruik, systeemstabiliteit en zichtbare koraalrespons.

Bekijk BioBlend

NanoShot – 120× geconcentreerd

Hoog geconcentreerde Nanochloropsis. Ideaal voor nano’s, doseerpompen en systemen waar je met microdosering wil werken.

Meer over NanoShot

Synechococcus – kleur & fijne voeding

Fijne celgrootte en rijk aan pigmenten. Mooie aanvulling naast BioBlend voor extra kleur en poliepakkoord.

Naar Synechococcus

Isochrysis galbana

DHA-rijk, zeer goed verteerbaar. Dé standaard voor copepoden- en larvenkweek en gevoelige planktoneters.

Isochrysis bekijken

Tetraselmis suecica

Grotere, beweeglijke cellen die een sterke feeding response uitlokken bij LPS en SPS. Ideaal voor pods, refugiums en gerichte koraalvoeding.

Tetraselmis info

Levende copepoden

Eigen kweek, gevoed met Isochrysis & Tetraselmis. Perfecte volgende stap na planktondosering voor mandarijnvissen, wrasses en “levend rif”.

Bekijk pods

Hulp nodig met jouw planktonstrategie?

Elke bak is anders. Een SPS-dominante tank vraagt een andere aanpak dan een zachtkoraal-nano of een gemengde LPS-bak. Twijfel je welke soorten je moet combineren, of hoeveel je precies moet doseren?

“Kan ik plankton automatisch doseren?”: Ja. Vooral geconcentreerde producten zoals NanoShot zijn ideaal voor doseerpompen. Zorg wel dat slangetjes regelmatig gespoeld worden en dat de plankton gekoeld bewaard blijft.
“Gaat mijn PO₄ niet té laag worden van plankton?”: Plankton neemt wel nutriënten op, maar omdat het weer wordt opgegeten en omgezet in biomassa, werkt het eerder stabiliserend dan “nul-trekkend”. Meet je waarden wekelijks en stuur bij waar nodig.
“Zie ik direct resultaat?”: Sommige bakken laten binnen een week al meer poliepuitzetting zien. Kleur en groeiverschil zie je vaak na enkele weken consistente dosering. Belangrijk is: ritme & geduld.